اهمیت مطالعه تاریخ گذشتگان درکلام امیر مومنان امام علی (ع)
آقا امام علی (ع) در سفارش به فرزندش امام حسن (ع) فرمودند:
دلت را با موعظه ، زنده بدار واخبار گذشتگان را بر آن عرضه کن وبه آنچه بر سرِ پیشینیان تو
آمده است ، اندرزش ده! در سرزمین ها و آثار بر جای مانده از آنان بِگرد و بنگر که چه کردند واز
چه جدا شدند وبه کجا منتقل شدند ودر چه سرایی فرود آمدند . خواهی دید که از دوستان
[خود] ، جدا شده اند و در سرای غربت ، فرود آمده اند وگویا تو نیز به زودی ، چونان یکی از آنان
خواهی شد . پس جایگاه [ابدی]خویش را آباد کن وآخرتت را به دنیایت مفروش .
فرزندم! من اگر چه به اندازه عمرِ [ مجموعِ ] پیشینیان ، عمر نکرده ام ، اما در کردارهای آنان
نگریسته ام ، ودر اخبار وسرگذشتشان اندیشیده ام ، ودر آثارشان سیر کرده ام تا آن جا که
چونان یکی از آنان شده ام وبلکه با مطالعه تاریخ آنان ، گویا پا به پای اوّلین تا آخرین آنها عمر
کرده ام . پس حوادث زلال را از تیره ، وسود آنها را از زیانشان بازشناختم . پس ، از هر چیزی ،
ناب آن را برایت برگزیدم وزیبایش را برایت جستم ، و نا شناخته هایش را از تو دور ساختم ،
وچونان پدری مهربان ، به کار تو همّت گماشتم و عزم تربیت تو کردم؛ زیرا که تو در آغاز زندگی
قرار داری وتازه به روزگارْ روی آورده ای واز نیّتی پاک واندرونی بی پیرایه ، برخورداری .میزان
الحکمه صفحه131
