همزبانی و مهربانی با کلاس اولی ها در روز اول مدرسه
شما به عنوان پدر و مادری که کودکی دارید که می خواهد امسال روز اول مدرسه را تجربه کند، فکر می‌کنید چگونه می‌توانید فرزندتان را برای اولین روز مدرسه آماده کنید و این روز را به یادماندنی‌ترین روزهای زندگی سازید؟
یار دبستانی من! شاد باش
اشک‌ها و لبخند‌ها است. خیلی‌ها ریزریز اشک می‌ریزند و بعضی‌هایشان به اندازه تمام پهنای صورت‌شان لبخند می‌زنند و شادند. روپوش‌ها رنگ‌رنگ با رنگ‌هایی شاد، رقص رنگ‌ها را در شیطنت‌ها و جست و خیزهایشان به یادتان می‌آورد و شما را غرق در خیال به سال‌ها پیش وقتی خودتان روز اول مدرسه را آغاز کردید می‌برد. روز اول مدرسه، یکی از به یادماندنی‌ترین خاطرات زندگی همه ماست.
روز اول مدرسه برای بیشتر کلاس اولی‌ها، تجربه‌ای عجیب و واقعه‌ای بزرگ است. جدایی از والدین و اولین ساعات را به دور از خانه در محیطی جدید سپری کردن شاید چندان دلچسب نباشد و واکنش‌های گوناگونی را در بچه‌ها بیدار کند. شما به عنوان پدر و مادر فکر می‌کنید چگونه می‌توانید فرزندتان را برای اولین روز مدرسه آماده کنید و این روز را به یادماندنی‌ترین روزهای زندگی سازید؟
خذف موقت محدودیت ها
شاید فرزند شما دوست داشته باشد اسباب‌بازی‌ها و عروسک خود را در روز جشن شکوفه‌ها با خود به مدرسه ببرد، خوب چه اشکالی دارد جز اینکه روز اول مدرسه را برای او عادی‌تر جلوه خواهد داد. شما به عنوان پدر و مادر اولین کاری که در راستای کمک به کلاس اولی‌تان می‌توانید بکنید؛ همین است که غولی که کودک از این روز در ذهن خود ساخته است، بکشید و از بین ببرید. مدیر کل دفتر آموزش ابتدایی نیز در سال گذشته اعلام کرده است در روز شکوفه‌ها، کلاس اولی‌ها می‌توانند با اسباب‌بازی‌ها و هر پوششی که دوست دارند به مدرسه بروند. در این روز جشن‌های ویژه‌ای برای کلاس اولی‌ها در مدرسه برگزار می‌شود و حضور والدین در کنار کودکان به دلگرمی آنها کمک خواهد کرد. تلاش کنید روز اول مدرسه را به فضایی شاد و دلچسب برای فرزندتان تبدیل کنید و از باید و نباید و امر و نهی کردن به کودکتان خودداری کنید: تلاش کنید این روز را روزی بزرگ و به یاد ماندنی معرفی کنید.
چراغ‌های اضطراب خاموش
کلاس اولی‌ها در این روز با محیطی جدید و بزرگ، آدم‌های جدید و قوانین تازه آشنا می‌شوند که همه آنها می‌توانند استرس‌زا و اضطراب‌آور باشند. بهروز جلیلی، روانپزشک کودکان، عقاید تامل‌برانگیزی در این‌باره دارد. او می‌گوید: "دانش‌آموزان کلاس اولی به دو گروه تقسیم می‌شوند؛ گروه اول آنهایی هستند که تجربه مهد کودک را داشته و تحمل دوری از والدین را تجربه کرده‌اند و به دور بودن از خانه تا حدودی عادت کرده‌اند و گروه دوم آنهایی هستند که برای اولین بار دوری از خانواده را تجربه می‌کنند که به طور طبیعی، در گروه دوم کار معلم و والدین قدری مشکل‌تر است". او می افزاید: "والدین باید در این روزها آموزش‌هایی را برای فرزندان خود داشته باشند؛ آموزش‌هایی که در آن شیوه برخورد با اطرافیان چگونگی آماده شدن سریع برای رفتن به مدرسه و شیوه پوشیدن لباس کودکان به وسیله خود آنها در نظر گرفته شود." آشنا کردن کودکان با برخی نکات ساده می‌تواند چراغ‌های اضطراب را در روز اول مدرسه در ذهن‌شان خاموش کند.
گفتگو با کلاس اولی ها
شاید دوست داشته باشید یک کتابچه راهنما از طرف مدرسه در اختیار شما قرار گیرد تا به وسیله آن فرزندتان را برای روز اول مدرسه آماده کنید. در چنین دفترچه راهنمایی به کودک کلاس اولی خود بگویید که:
• در روز اول مدرسه، معلم از او درس نمی‌پرسد و لازم نیست آمادگی ویژه‌ای برای برخورد با آموزگار داشته باشد. خیالش را راحت کنید: "در روزهای آینده که مطالب جدید را خوب یاد گرفتی، می توانیم با هم درباره درس خواندن و درس پاسخ دادن به آموزگار گفتگو کنیم."
• درباره روز اول مدرسه خودتان و خاطرات آن روز برایش تعریف کنید که شادی‌ها و تجربه‌های درخشانی در مدرسه انتظار او را می‌کشد. به او بگویید خودتان در روز اول مدرسه چه احساسی داشتید و آموزگار و دوستانتان با شما چه برخوردی داشتند.
• تلاش کنید به او بفهمانید که شما هم همان استرس‌ها و اضطراب را از سر گذرانده‌اید و آنچه در مدرسه بوده است، بهتر از آنچه فکر می کردید بوده است. اگر خواهر یا برادر بزرگ‌تری دارد، از او بخواهید تجارب خوش روز اول مدرسه‌اش را برای کوچولوی کلاس اولی شما تعریف کند.
تکالیف والدین برای روز اول
والدین می توانند کارهای متفاوت و جالبی در روزهای قبل از آغاز مدرسه انجام دهند تا روز اول مدرسه را طبیعی تر جلوه می‌دهند. شاید بتوان این کارها را تکالیف والدین برای روز اول مدرسه نامید که به کلاس اولی ها کمک می‌کند با شوق بیشتری پا به دبستان بگذارند:
فرزندتان را در تابستان به بهانه ثبت‌نام، گرفتن پرونده و مواردی مانند آن به مدرسه‌اش ببرید و تمام فضاهای داخلی درون آن را از کلاس‌ها تا دست‌شویی ها به او نشان دهید. این کار شاید در روز اول مدرسه به دلیل شلوغی و ازدحام والدین و کودکان امکان‌پذیر نباشد. گذر از خیابانی که دبستان کودکتان در آن واقع است نیز او را با فضای مدرسه‌اش که باید هر روز به آنجا برود، آشنا خواهد کرد.
کتاب‌های داستانی را برای او بخرید و بخوانید که در آن کودک داستان به مدرسه می رود. این کتاب‌ها اگر دارای تصاویر رنگی و جذاب باشند، به کلاس اولی‌ها کمک می‌کنند تا خود را در قالب شخصیت داستان قرار دهند و با مدرسه و فضای آن آشناتر شوند.
اسم فرزندتان، شماره منزل و شماره تلفن و نشانی خود را روی یک کاغذ بنویسید و در جیب کودکتان یا درون کیف مدرسه‌اش جای دهید. این کار به کلاس اولی‌ها احساس امنیت و آرامش خواهد داد که در مدرسه گم نخواهند شد.
کودکتان را به تنهایی در روز اول مدرسه و هفته‌های نخست به مدرسه نفرستید. وقتی او خودش را در محیط جدید و غریبه حس کند در بین اطرافیانی که همه با والدین خود پا به مدرسه گذاشته‌اند، احساس تنهایی خواهد کرد، هیجان روز اول مدرسه از شب قبل، صبح روز اول، به صدا درآمدن زنگ کلاس و حتی بازگشت به منزل همراه کلاس اولی‌ها است و چه بهتر است که او همراهی داشته باشد تا این لحظات را در کنار او سپری کند.
اگر برایتان امکان ندارد، همراهش بروید از پدر بزرگ یا مادر بزرگ و یا خواهر و برادر بزرگ‌ترش بخواهید که او را همراهی کند.
یک ماه قبل از آغاز مدرسه برای خرید لوازم‌التحریر، کیف و لباس با کلاس اولی ها به بازار بروید. این زمانی مناسب است که کلاس اولی‌ها احساس کنند به موقع برای رفتن به مدرسه آماده می‌شوند و شور و شوق مدرسه در وجودشان بسیار زیاد است. به تعویق انداختن آن به روزهای آخر شهریور آنها را دچار استرس خواهد کرد که مبادا دیر برای رفتن به مدرسه آماده شوند.
بایدها و نبایدهای روز اول مدرسه
• روز اول مدرسه قوانین نانوشته‌ای دارد که خیلی‌ها آنها را می‌دانند ولی گاهی ممکن است به دلیل مشغله‌های شغلی و حرفه‌ای نتوانید برنامه‌ریزی دقیقی برای این روز کرده باشید و بعضی از بایدها و نبایدها را به عنوان والدین از یاد برده باشید. توجه به این نکته‌ها، کلاس اولی‌ها را از نظر جسمانی و ذهنی و بدنی در این روز آماده‌تر خواهد کرد:
• کلاس اولی ها شب قبل از مدرسه باید شام سبکی نوش جان کنند و به موقع به رختخواب بروند. تلاش کنید که یک شیشه آب در اختیار کودکتان قرار دهید تا بتواند به اندازه کافی آب بنوشد. در این روز کودکان به دلیل اضطرابی که دارند زود تشنه می‌شوند.
• کلاس اولی ها را روز اول با لباس‌هایی راحت به مدرسه بفرستید. کفش راحت، روپوش و مقنعه راحت و شلواری که تنگ نباشد، کودکان را در این روز زیر فشار و استرس کمتری قرار خواهد داد.
• پس از پایان روز اول مدرسه، در راه بازگشت به خانه و یا هنگامی که فرزندتان به منزل بازگشت به صحبت‌های او به دقت گوش دهید. در این صحبت‌ها شما مشکلات و ترس‌های او را خواهید یافت و می توانید راه‌حل‌هایی مناسب را برای حل آن در پیش گیرید.
• به او نشان دهید که دوست دارید داستان‌های مدرسه‌اش را بشنوید. به این ترتیب تشویق خواهد شد آنچه برایش در مدرسه رخ می دهد، برایتان تعریف کند و مشکلات و شادی هایش را با شما در میان بگذارد.
• خیلی از بچه‌ها از سرویس مدرسه یا حتی راننده سرویس می ترسند و یا غریبی می کنند. می توانید در روز اول با او سوار سرویس مدرسه شوید.
