اعتیاد اینترنتی
لفظ « اعتیاد » ، بیش تر تداعی گر اعتیادهای سنتی هم چون اعتیاد به مواد مخدر است؛اما اعتیاد از طریق اینترنت، وجه جدیدی از اعتیادهاست. گسترش رایانه های شخصی و افزایش اتصال به اینترنت در خانه و محل کار ، منجر به ظهور معضلی به نام « اعتیاد اینترنتی » شده است ؛ به طوری که در پی استفاده روز افزون کاربران از اینترنت و زندگی در فضای مجازی به مدت طولانی، نوعی وابستگی کاذب به آن پیدا کرده که دیگر رهایی از آن ، امری دشوار است .
توجه زیادی که امروزه روان‌شناسان و روان پزشکان دربارة «اعتیاد به
اینترنت» دارند ، نشان می‌دهد که این موضوع هم چنان مهم و بحث برانگیز است. اعتیاد
به اینترنت( iad )، اصطلاحی بود که برای اولین بار «اورلی» ( 1996 ) آن را به کار
برد. « اورزاک »( 1999 ) «اعتیاد به اینترنت» را نوعی اختلال می‌داند که فرد ، صفحه
رایانه را جذاب تر از واقعیت زندگی روزمره می‌بیند و به نظر او، هر کس که رایانه
دارد، در معرض اعتیاد است؛اما افراد خجالتی، تنها و بی حوصله ، آسیب‌پذیری بیشتری
دارند.
اعتیاد اینترنتی شامل اعتیاد به «چت روم‌ها»، وب گردی بی هدف و خریدهای
اینترنتی می‌شود که هم چون دیگر اعتیادها ، فرد معتاد را از خانواده و اطرافیاناش
و ارتباط واقعی، منزوی می‌سازد ؛ به طوری که می تواند موجب تخریب روابط، احساسات و
در نهایت، سلامتی روان فرد شود.
به اعتقاد برخی روان شناسان، زیاده روی در
استفاده از اینترنت، می تواند برای سلامت فکری و فیزیکی کاربر، خطرناک باشد؛ به
گونه ای که کارکرد انطباقی شخصی را مختل می‌کند. نبود روابط پایدار و صمیمی با
دیگران ، نداشتن اعتماد به نفس و به طور کلی، شکست در عرصه‌های گوناگون زندگی،
زمینه را برای اعتیاد افراد فراهم می‌کند. پژوهش «یانگ »، یکی از معدود پژوهش‌های
تجربی است که انگیزة افراد را از اعتیاد به اینترنت، به طور همه جانبه ارزیابی کرده
است. این پژوهش نشان داد یکی از انگیزه‌های اصلی این نوع ارتباط ها، به دست آوردن
حمایت‌های اجتماعی است. «حمایت اجتماعی» با ارتباط اینترنتی، زودتر و آسان‌تر به
دست می‌آید. با ورود به اتاق(گپ زدن) میان اعضا در فضای اینترنت، نوعی هم سانی و
آشنایی پدید می آید که دارای ارزش ها، معیارها، زبان، نشانه ها و نو آوری های ویژه
است و همگان با این هنجارها ، هم نوایی می‌کنند. در این فضا ، بسیاری از اطلاعات
شخصی میان افراد رد و بدل می‌شود، بدون این که احساس ترس، طرد شدن و در معرض داوری
بودن، وجود داشته باشد. ایجاد این نوع ارتباط، پویایی گروهی و حمایت اجتماعی پدید
می‌آورد.
این‌گونه حمایت‌های اجتماعی در گذشته با شبکة همسایگی و پیوندهای
دوستانه به دست می‌آمد اما امروزه به دلیل شرایط جدید زندگی به ویژه در شهرها و
موقعیت‌های آپارتمان نشینی تا حد زیادی از دست رفته است ؛ از این رو افراد می‌کوشند
آن پیوندها را از طریق سرگرم شدن با اینترنت و روابط اینترنتی جبران کنند. البته
آسیب پذیری در این گونه شرایط ، بیشتر است و با گذشت زمان ، چه بسا اعتیاد به
اینترنت را در پی داشته باشد.
« ایوان گلدبرگ » (1995 ) اعتیاد به اینترنت را
یکی از آسیب‌های روان شناختی بسیار زیان بخش می‌داند که کنش به هنجار و سلامت روانی
فرد را در جنبه‌‌های مختلف مختل می‌کند. برخی پیامدهای منفی اعتیاد به اینترنت بر
اساس یافته‌های « گلدبرگ » عبارتند از:
1 ) دگرگونی شدید در سبک زندگی به منظور
گذراندن زمان بیشتری در شبکه
2 ) کاهش کلی فعالیتهای بدنی
3 ) بی توجهی به
سلامت فردی و در نتیجه ، پرداختن به سرگرمیهای اینترنتی
4 ) دور شدن از
فعالیتهای مهم زندگی
5 ) کمبود خواب و یا تغییر الگوهای خواب برای گذراندن زمان
بیش تری در شبکه
6 ) کاهش معاشرت و در نتیجه از دست دادن دوستان
7 ) غفلت از
خانواده
8 ) بی توجهی به مسؤولیت‌های شغلی و شخصی
پژوهش‌های جدیدتر ، نشان
می‌دهد افزودن بر این که اعتیاد به اینترنت، نوعی بیماری یا آسیب روانی است، هم
چنین پدیده‌ای فراگیر و مزمن شمرده می‌شود که با خسارت‌های جدی جسمانی، خانوادگی،
شغلی، اجتماعی و روانی همراه است. مهم ترین پیامدهای اعتیاد به اینترنت، با توجه به
شدت آن عبارتند از: اختلال افسردگی، گوشه‌گیری و انزوا، اختلال در میزان خواب و
زمان آن، خستگی بیش از حد ، فشارهای روانی، از دست دادن فرصت های شغلی، اختلال در
روابط میان فردی، اختلافات خانوادگی، مشکلات درسی، افکار پرخاشگرانه.[1]
برای
مطالعه بیشتر
سخنرانی: ماهوار: یادآور داستان اسب تراوا
http://www.askdin.com/thread46989.html
پی نوشت :
1. سایت مرکز
مشاوره مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
