رفتار با خانواده غیر هم فکر

سؤال: با همسران و فرزندانی که هم فکر ما نیستند، چگونه برخورد کنیم؟
پاسخ: هنگامی که پیامبر (صلّی الله علیه و آله) از مکّه به مدینه هجرت کرد، مسلمانان مکّه نیز هجرت کردند، امّا بعضی مسلمانان با مخالفت همسر و فرزند خود مواجه شدند. آیه نازل شد که بعضی همسران و فرزندان شما دشمن شما هستند، از آنان دوری کنید. بعضی مسلمانان مهاجر تصمیم گرفتند که حتی اگر همسر و فرزندشان توبه کردند و هجرت کردند، آنان را نپذیرند.
آیه در ادامه می فرماید: اگر شما مخالفت های گذشته آنان را نادیده بگیرید و از آنان درگذرید، برای شما بهتر است و خداوند نیز شما را خواهد بخشید. « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ مِنْ أَزْوَاجِکُمْ وَأَوْلَادِکُمْ عَدُوًّا لَّکُمْ فَاحْذَرُوهُمْ وَإِن تَعْفُوا وَتَصْفَحُوا وَتَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ.» [1]
شان نزول آیه
در روایتى از امام باقر (علیه السلام) مى‏خوانیم: که در مورد آیه 14 سوره تغابن " إِنَّ مِنْ أَزْواجِکُمْ ... " فرمود: منظور این است که وقتى بعضى از مردان مى‏خواستند هجرت کنند، پسر و همسرش دامن او را گرفتند و مى‏گفتند: تو را به خدا سوگند که هجرت نکن، زیرا اگر بروى ما بعد از تو بى‏سرپرست خواهیم شد. بعضى مى‏پذیرفتند و مى‏ماندند، آیه فوق نازل شد و آنها را از قبول این گونه پیشنهادها و اطاعت فرزندان و زنان در این زمینه‏ها بر حذر داشت. اما بعضى دیگر اعتنا نمى‏کردند و مى‏رفتند ولى به خانواده خود مى‏گفتند به خدا اگر با ما هجرت نکنید و بعدا در (دار الهجرة) مدینه نزد ما آئید ما مطلقا به شما اعتنا نخواهیم کرد، ولى به آنها دستور داده شد که هر وقت خانواده آن ها به آن ها پیوستند گذشته را فراموش کنند و جمله وَ إِنْ تَعْفُوا وَ تَصْفَحُوا وَ تَغْفِرُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ ناظر به همین معنى است.[1]

پی نوشت :
1. سوره تغابن، آیه 14.
محسن قرائتی، پرسش‏های مهم پاسخ‏های کوتاه، ج1، ص46.