کسی که ولایت فقیه را قبول نداشته باشد حکمش چیست؟
پاسخ
برای پاسخ باید به سه مقدمه توجه کرد:
مقدمه اول:در جمهوری اسلامی ایران، غیرمسلمانان و دیگر کسانی که به هر علت ولایتفقیه را قبول ندارند،در حکومتی زندگی میکنند که مانند دیگر حکومتهای مردمی متکی بر آرای مردم است.
مقدمه دوم:مخالفان ولایتفقیه چند دستهاند:
اول) غیرمسلمانان و غیرشیعیانی که مبنای ولایتفقیه را نمیپذیرند.
دوم) شیعیانی که ولایت مطلقه فقیه را از روی اجتهاد یا تقلید نمیپذیرند.
سوم) کسانی که با پذیرش اصل ولایت مطلقه فقیه، شخص ولی فقیه را قبول ندارند.
چهارم) کسانی که حتی با اعتقاد به صلاحیت شخص ولی فقیه، پارهای از احکام حکومتی صادره از وی را نادرست میانگارند.
مقدمه سوم:مخالفت در هر یک از صور بالا دو گونه متصور است:
الف) مخالفت اعتقادی (قلبی)؛ یعنی در اعتقاد و بینش خود مسأله را نمیپذیرد و آن را صحیح نمیداند. چنینمخالفتی فینفسه از دیدگاه اسلام موضوع حرمت نیست و از نظرگاه قانونی نیز جرم به شمار نمیآید.
ب ) مخالفت عملی، این گونه مخالفت مسلما حرام و جرم است. البته مخالفت عملی نیز اقسام و مراتبی دارد کهحکم هر یک جداگانه قابل بررسی است، لیکن رعایت اختصار ما را از بررسی تفصیلی آن معذور میدارد.
حکم ولی فقیه برای همه افراد حوزه ولایت او، چه موافق و چه مخالف، نافذ و از دیدگاه اسلام لازمالاجراست.چه واضح است که اعطای ولایت با تجویز مخالفت عملی دیگران مستلزم هرج و مرج است در حالی که مسائلاجتماعی و حکومتی نیازمند وحدت رویه میباشد و هیچ قانون و نظام سیاسی اعم ازا سلام و غیر اسلام آشوب،قانونگریزی و دلخواهگزینی را برنمیتابد، بنابراین ولیفقیه میتواند در صورت لزوم همگان را به اطاعت در احکاماجتماعی الزام کند.
در نظام جمهوری اسلامی ایران زمینه قانونی و منطقی التزام شخصی افراد به حکم ولی فقیه وجود دارد؛ یعنی،چه کسی معتقد بر مشروعیت الهی باشد و چه معتقد به مشروعیت مردمی از طریق تفویض امر و یا قرارداد اجتماعی؛در هر صورت شرایط مقبول و پذیرفته شده براساس هر یک از مبانی یاد شده به طور عینی در این نظام وجود دارد و برپذیرندگان هر یک از آن مبانی منطقا لزوم پیروی از ولایتفقیه حکم را ثابت میکند. لذا حال که هم الزام ولی فقیه و همالتزام شخصی افراد دارای مبانی مشروع و قانونی است میتوان گفت اطاعت از ولیفقیه واجب و مخالفت عملی با اوحرام است. البته مخالفان دسته سوم چنانچه دلیل خاصی بر نظر خود دارند میتوانند آن را در اختیار خبرگان رهبریقرار دهند و همچنین گروه چهارم که حکم ولی فقیه را صحیح نمیدانند باید ضمن التزام عملی به آن، رأی خود را بهعنوان مشاوره به ولی فقیه منتقل کنند. اما در نهایت این ولیفقیه است که در آن باره تصمیمگیری میکند.