فعالیت دمکرات ها پس از انقلاب اسلامی ایران
به دنبال سقوط رژیم شاه در پی انقلاب ایران، در همان بهمن ماه ۱۳۵۷، پس از سرنگونی حکومت شاه و پیش از روی کار آمدن دولت موقت، حزب دموکرات کردستان به رهبری عبدالرحمان قاسملو فعالیت آشکار خود را از سر گرفت و تقریباً تمام کردستان را در کنترل داشت. حزب دموکرات کردستان ضمن برگذاری میتینگ و رژه مسلحانه در شهر مهاباد که در آن افراد مسلح حزب و افرادی از همه مناطق کردستان شرکت داشتند فعالیت مسلحانه علنی خود را آغاز نمود. همین عمل ماه بعد در سنندج تکرار شد اما پادگان ارتش در سنندج مقاومت کرد. ولی پس از سقوط پادگان ژاندارمری اسلحه موجود در پادگان ژاندارمری کە برای سرکوب این حزب در آنجا انباشتە شدە بود بە دست نیروهای این حزب رسید.
حزب دموکرات و حزب کومه له ضمن اعلام مخالفت با جمهوری اسلامی رفراندوم جمهوری اسلامی را تحریم کردند و خود با سلاحها و نیروی خود کنترل تقریباً تمام مناطق کردنشین استان آذربایجان غربی و بخش اعظم مناطق سنی مذهب استان‌های کردستان و کرمانشاه را به دست گرفتند[نیازمند منبع] و این آغاز درگیری حزب دموکرات و کومه‌له با جمهوری اسلامی بود که سال‌ها به طول انجامید.[نیازمند منبع]
سرانجام در ماه اوت ۱۹۷۹ و در ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ به فرمان آیت الله خمینی[نیازمند منبع] تهاجم وسیعی توسط نیروهای مسلح جمهوری اسلامی با کمک پیروان کرد انقلاب اسلامی به نیروهای حزب دموکرات کردستان و حزب کومه له صورت گرفت که باعث شد تا حزب دموکرات کردستان به خاک کشور عراق عقب نشینی کند و به فعالیت مسلحانه ادامه داد.[نیازمند منبع] این حزب به همراه کومله در جریان جنگ ایران و عراق، از داخل با ارتش و نیروهای دفاعی ایران وارد مبارزه مسلحانه شدند. همچنین بعدها رهبری این حزب نیز مانند بقیه اپوزیسیون به خارج کشور رفت و تا امروز نیز مرکزیت این حزب در خارج از ایران است. حزب دموکرات همواره در خارج از ایران فعالیت‌هایی داشته و در تظاهرات‌های مختلف علیه جمهوری اسلامی شرکت داشته‌است.[نیازمند منبع]
تا بحال دو بار دبیر کل‌های این حزب در خارج کشور ترور شده‌اند.[نیازمند منبع] اولین بار در سیزدهم ژوئیه ۱۹۸۹ بود که عبدالرحمان قاسلمو به همراه تنی چند از سران حزب در وین ترور شد. بار دوم در هفدهم سپتامبر ۱۹۹۲ بود که صادق شرفکندی به شیوهٔ مشابهی در رستوران میکونوس در برلین به همراه تنی دیگر از سران حزب به قتل رسید.[نیازمند منبع] هرچند جمهوری اسلامی ایران هیچگاه مسئولیت این ترورها را نپذیرفته اما تنی چند از عالیرتبه‌ترین مقامهای ایران شامل رفسنجانی و فلاحیان به دادگاه فراخواندە شدند ولی بە دلیل عدم حضور در حال حاضر مورد تعقیب پلیس بین‌الملل هستند.[نیازمند منبع]
رهبری تشکیلات
رهبری حزب دموکرت کردستان را کمیته مرکزی تشکیل می‌دهد که در حال حاضر ۲۳ عضو اصلی و ۱۲ عضو علی‌البدل دارد. کمیته مرکزی در بین اعضا خویش ۷ نفر را به عنوان دفتر سیاسی بر می‌گزیندکه دبیر کل حزب یکی از آنان خواهد بود.
پس از روی کار امدن مصطفی هجری در کنگرهٔ سیزدهم، این حزب در سال ۲۰۰۴ شعار خود را از «دموکراسی برای ایران، خودمختاری برای کردستان» به «ایران فدرال و دموکرات» تغییر داد.. مصطفی هجری دبیر کل حزب دمکرات کردستان ایران، دومین دورهٔ انتخاب شدن بوش به ریاست جمهوری آمریکا را تبریک گفت که این امر انتقادهایی را برگزید.
اظهارات پی در پی مسئولان حزب دموکرات کردستان ایران مبنی بر اینکه ارومیه و ماکو ونقده وخوی... جزو سرزمین کردستان محسوب می‌شوند، و از جمله مصاحبه آقای رامبد لطفی پوری از مسئولان حزب با نشریه کردستان، که شهرهای نقده، سلماس و میاندوآب و ارومیه را ضمیمه کردستان کرده‌اند و باکرکوک مقایسه کرده و ترکها را نیز مهمانان آن شهرها خوانده‌اند موجب بروز انتقادات شدیدی از این حزب شده‌است.
هجری در سخنرانی خود در کنفرانس استقلال کرد، رسماً اعلام کرد که:
«حزب دموکرات کردستان ایران هیچگاه استقلال کردستان را به عنوان یکی از اشکال حق تعیین سرنوشت نه تنها رد نکرده بلکه از آن به عنوان حق مسلم و مشروع ملت کرد در همه بخشهای کردستان یاد کرده‌است». دو ماه پس از سخنرانی دبیرکل، رامبد لطفی پور یکی از کادرهای بلندپایه آن حزب در کردستان و نیز وب‌گاه آن حزب از پاکسازی آذربایجان غربی و ترک بودن آن دیار سخن گفت: «چنانکه میدانیم شهر ماکو همچون برخی از دیگر شهرهای آذربایجان مانند ارومیه - نقده - میاندوآب - سلماس و.... بافت جمعیتی آن از ترکیب دو ملت کرد وترک به وجود آمده‌است. همچنانکه جمعیت کرکوک در کردستان را کرد وترک وعرب تشکیل می‌دهند. اما واقعیت این است که کرکوک شهری کردی است به همین صورت ماکو - ارومیه - نقده - میاندوآب - سلماس هم شهرهای کردستان بزرگ هستند این واقعیت مناقشه بردار نیست. این شهرها ساکنان کرد زبان هستند و ترکها در آنجا مهمانند وقابل احترام وباید با انها محترمانه رفتار نمود. همچون اقلیتی ساکن این سرزمین اند. در سرزمین کردها به سر می‌برند. براین مسأله هیچ ایرادی نیست»[۲].
