سقوط تمدّن اسلامی در اندلس
تشکیل دولت اسلامی در اندلس و نفوذ اسلام در آن منطقه، قطعاً ریشه در اعتقاد راسخ مسلمانان و قدرت نفوذ آنان در قلوب مردمان و پویایی حرکت اسلامی داشته است. فاتحان سرزمین اندلس از مسلمانان پاک اعتقاد بودند که با هدف گسترش اسلام و بسط عدالت، این جزیره را فتح کردند.
ابوحنیفه دینوری از مؤلّفان و مورّخان قرن سوم، داستان فتح اندلس را چنین نقل میکند:
گویند که: موسی بن نصیر غلام خود طارق بن زیاد را به طنجه فرستاد که شهرهای بربر و قلعههای آنها را فتح کند. او نیز با هزار و هفتصد سپاهی در رجب سال 73 ق. عازم تنگه جبل الطّارق میشود تا با پادشاه واندالها لذریک مصاف کند. لذریک که عربها او را لذریق مینامند با هفتاد هزار سپاه با دبدبه و لباسهای فاخر و مجلّل و کلاه مزیّن به زبرجد و یاقوت و در حالی که از رویارویی با سپاه طارق واهمه داشت، با وی روبهرو شد.