شرحی بر دست آورد های انقلاب در زمینه های سیاسی ، فرهنگی ، اقتصادی و ....
ایران در سالهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، تحت سلطه قدرتهای استعماری وقت، نظیر روسیه و انگلیس در دوران قاجار و پهلوی اول و امریکا درتمام سالهای حکومت پهلوی دوم بود. طرح های اقتصادی واجتماعی ایران در دوران رژیم شاه، اکثراً توسط امریکایی ها به رژیم دیکته می‌شد.
در این گونه پلان گذاری ها، فقط منافع امریکا و برخی دیگراز کشورهای غربی، مورد توجه قرار می‌گرفت و مصالح و منافع ملت ایران نادیده گرفته می‌شد. پیروزی انقلاب اسلامی به این وضعیت اسفبار پایان داد و قطع حضور و نفوذ کشورهای غربی به ویژه امریکا در ایران، زمینه حاکمیت مردم ایران بر سرنوشت خویش را فراهم ساخت. اقتصاد، بخشی از سیاستهای رژیم بود که در برنامه های پنج ساله قبل از انقلاب، برای آن شاخص هایی تعیین شده بود. برنامه های پنج ساله رژیم شاه، ظاهری فریبنده داشت اما به وابستگی کامل ایران به درآمدهای نفتی و طبعاً وابستگی کامل کشور به واردات در همه زمینه ها منجر شد .
در نتیجه اجرای برنامه های اقتصادی و اجتماعی رژیم سلطنتی، روستاها از سکنه خالی شد، روستاییان به حاشیه شهرهای بزرگ مهاجرت کردند و بخش زراعت به رکود رسید. در بخش های صنعتی نیز، تولید جایگاه چندانی نزد برنامه ریزان رژیم نداشت و مونتاژ قطعات وارداتی جای تولید را گرفت. فروش مواد خام معدنی بدون هیچگونه فرآوری نیز، ملت ایران را به قدرتهای بیگانه وابسته تر کرد. پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران، دگرگونی های بنیادی در تمام زمینه های داخلی و خارجی ایجاد کرد که در آستانه دهه چهارم انقلاب، دستاوردهای آن کاملاً آشکار و ملموس است. در این برنامه، به اختصار، به بررسی دستاوردهای اجتماعی و اقتصادی انقلاب اسلامی می‌پردازیم.
یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه اجتماعی، جهش خیره کننده ایران در زمینه انکشاف انسانی است. براساس گزارش " انکشاف انسانی سازمان ملل متحد "، جمهوری اسلامی ایران با رشد هجده و هشت دهم فیصدی شاخص انکشاف انسانی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از نظر سرعت روند انکشاف یافتگی، درمیان 177 کشور جهان به جایگاه شانزدهم دست یافته و از 161 کشور، پیشی گرفته است. گزارش انکشاف انسانی سازمان ملل متحد، از جمله مهم ترین و معتبرترین گزارشهایی است که هر سال منتشر می‌شود. در این گزارش، شاخص انکشاف انسانی کشورها براساس معیارهایی نظیر امید به زندگی، کیفیت نظام آموزشی، درآمد واقعی و سرانه درآمد ملی، محاسبه می‌شود. البته تمامی شاخص های انکشاف اجتماعی و اقتصادی کشورها در این برآورد دخیل است و به همین دلیل یکی از جامع ترین معیارها برای مقایسه سطح انکشاف یافتگی اجتماعی و اقتصادی کشورها، گزارش انکشاف انسانی سازمان ملل متحد است. براساس جدیدترین گزارش انکشاف انسانی سازمان ملل، شاخص انکشاف انسانی ایران که در سال 1975 ( دو سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ) 571 /0 از یک بود، طی سه دهه اخیر با رشد 8/18 فیصدی به رقم 759/0 از یک رسیده است. برمبنای همین گزارش، جمهوری اسلامی ایران از نظر شاخص انکشاف انسانی در سالهای پس از پیروزی انقلاب، با شانزده پله صعود، از مقام صد و دهم در سال 1979 به رتبه نود و چهارم در سال 2008 رسیده است.
در میان کشورهای منطقه و آسیا، کشورهایی نظیر کویت، بحرین، امارات متحده عربی، ترکیه، تایلند، اردن، قطر، سوریه، هنگ کنگ، پاکستان و جمهوریهای آسیای مرکزی و قفقاز، با سرعتی پایین تر از ایران به سمت انکشاف یافتگی حرکت کرده اند. گزارش انکشاف انسانی سازمان ملل متحد همچنین حاکی است که نرخ رشد اقتصادی ایران از " منفی یک فیصد " در سال 1978 و " منفی 7/7 فیصد " درسال 1979 ( آخرین سال حیات رژیم سلطنتی ) به شش و سه دهم فیصد در سال 2007 افزایش یافته است. در این گزارش آمده است که تولید ناخالص داخلی ایران در سال 1978 برمبنای قیمتهای جاری، معادل 74 میلیارد و 806 میلیون دالر بود که این رقم در سال گذشته به حدود 190 میلیارد دالر افزایش یافت. پیش ازاینکه به ادامه گزارش انکشاف انسانی سازمان ملل متحد بپردازیم، ذکر یک نکته را ضروری میدانیم. دستاوردهای انقلاب و پیشرفتهای اقتصادی، اجتماعی، صنعتی، علمی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سی سال اخیر، در شرایطی به دست آمده است که ایران با جنگ تحمیلی، توطئه های سیاسی و نظامی و تحریم های گسترده کشورهای غربی نیز باید دست و پنجه نرم می‌کرد.
استراتژیست های غرب از بدو پیروزی انقلاب اسلامی، از تیوری درگیر کردن همیشگی مردم و مسئولین نظام جمهوری اسلامی با مسائل و مشکلات مختلف حمایت کرده اند و در عمل نیز هر اقدامی که می‌توانستند، در این زمینه انجام داده اند. هدف ازایجاد مشکل و درگیری های دائمی برای جمهوری اسلامی، جلوگیری از رشد انقلاب و هچنین ممانعت از توجه ایران انقلابی به جهان پیرامونی بود. نظریه پردازان غربی بر این باور بودند که از این طریق می‌توان انقلاب را در سرحدات ایران محصور کرد و مانع از گسترش آن درجهان اسلام، به ویژه کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه و خلیج فارس شد. اما انقلاب اسلامی با اتکاء به وحدت خلل ناپذیر مردم و مسئولین نظام و نیز عزم و اراده مشترک آنان برای ادامه راه انکشاف و پیشرفت، موفق شد علی رغم توطئه ها وکارشکنی های خارجی، بر بسیاری از مشکلات فائق آید و روند رو به پیشرفت خود را حفظ کند. یادآوری می‌کنیم که حضرت آیت ا.. خامنه ای رهبرمعظم انقلاب اسلامی در سخنان روز شنبه ( هفتم فبروری ) خود به همین موضوع اشاره کردند. ایشان خاطرنشان ساختند که از دل تحریم هایی که سالیان متمادی به ملت ایران تحمیل کردند، ماهواره امید بیرون آمد و به فضا پرتاب شد و از دل همه سخت گیری هایی که در حق ملت ایران روا داشتند، تکنولوژی غنی سازی اورانیوم که در انحصار چند کشور قدرتمند قرار دارد، به دست آمد .
هدف از نکاتی که اشاره شد این است که اگر ایران، هدف خصومتها و توطئه های بی وقفه امریکا و شماری دیگر از کشورهای غربی قرار نمی گرفت، از نظر پیشرفتهای اقتصادی، علمی و اجتماعی، بسی جلوتر از امروز بود. سازمان جهانی غله و زراعت (فائو) در گزارشی، از افزایش 50 میلیون تنی تولید حدود صد رقم محصول زراعی در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی خبرداده است. فائو در این گزارش نوشته است که مجموع تولید حدود صد رقم محصول زراعی ایران در سال 1978 در حدود 28 میلیون و 800 هزار تن بود، ولی این رقم در پایان سال 2007 میلادی به بیش از 84 میلیون و 104هزار تن افزایش یافت که بیش از 55 میلیون تن افزایش تولید را نشان می‌دهد. در گزارش فائو همچنین آمده است که تولید غلات در ایران درسال 1978 در حدود هشت میلیون و 500هزار تن بود، درحالی که ایران موفق شد در سال 2007 میزان تولید غلات را به حدود 23 میلیون تن افزایش دهد. گزارشهای معتبر منابع بین المللی حاکی است که در سال 1970 در حدود سی فیصد جمعیت ایران از سوء تغذیه رنج می‌بردند، اما درسالهای اخیر تعداد ایرانیانی که دچار سوء تغذیه هستند، به کمتر از چهار فیصد جمعیت کشور کاهش یافته است .
اهمیت این رقم زمانی آشکار می‌شود که توجه کنیم ایران در دهه 1970 در سالهای آخر رژیم سلطنتی، در حدود 35 میلیون جمعیت داشت درحالی که جمعیت کشور در حال حاضر به بیش از هفتاد میلیون نفر افزایش یافته است. نماینده سازمان غله و زراعت سازمان ملل متحد (فائو) در تهران می‌گوید، ایران در دهه سوم انقلاب در زمینه تولید برخی محصولات زراعی به خود کفایی رسیده و دستاوردهای ایران در این زمینه، ناشی از اهمیت دادن به مراکز آموزشی و تحقیقاتی است که توانسته است یافته های تحقیقاتی پژوهشگران و محققان را، در عرصه تولید به کارگیرد. این نکته نیز گفتنی است که ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ردیف بزرگترین بند سازان جهان قرار گرفته است. براساس آمار بانک جهانی، ظرفیت کل بندهای ساخته شده در ایران به بیش از 39 میلیارد متر مکعب می‌رسد. در زمینه صنایع موتر سازی و مخابرات نیز ایران به پیشرفتهای چشمگیری دست یافته و همواره آماده انتقال دانش و تجربیات خود به سایر کشورها به ویژه کشورهای اسلامی بوده است. آنچه دراین گفتار آمد، بخش ناچیزی از پیشرفتهای ایران اسلامی در سه دهه اخیر است. ایران، پس از انقلاب در سایه عزم و اراده و به کارگیری امکانات و توان داخلی خود، به پیشرفتهای بزرگی دست یافته است که مجال بازگویی همه آنها دراین گفتار نیست.
دستاوردهای انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی(ره(
شناخت انقلاب
انقلاب اسلامی ایران به رغم همانندی در پاره ای از مواضع با دیگر پدیده های سیاسی جهان معاصر، شناختی در خور اهداف و فلسفه وجودی خویش را می‌طلبد به سختی دیگر آگاهی از نقش انقلاب در سرنگونی رژیمی خودکامه و جایگزینی نظامی عادلانه که مفهومی جز یک دگرگونی اجتماعی به همراه ندارد ما را از شناخت انقلاب اسلامی بی نیاز نمی سازد. چنان که در نگاه تطبیقی به دست می‌آید انقلاب اسلامی ایران به لحظا بستر سازی یک حاکمیت ملی و خودجوش و متمایل به آزادی و استقلال همانند هر انقلاب سیاسی ـ اجتماعی است. همان گونه که یک پژوهش گر با بهره مندی از ابزارهای ذهنی و عینی انقلاب های معاصر را بررسی می‌کند به تجزیه و تحلیل انقلاب اسلامی می‌پردازد. از این منظر عام که به انقلاب ایران می‌نگریم بی گمان دستاوردهایی مشابه انقلاب های دیگر دارد هم چنان که بیش وکم همان هزینه هایی را داشت که هر انقلاب دیگر داشته که هر انقلاب ناگریز از قبول آن است.
اما به دلیل ارتباطی که انقلاب اسلامی با مکتب الهی و توحیدی اسلام دارد و خواه ناخواه آن را پدیده ای در امتداد نهضت های ستم ستیزانه پیامبر ابراهیمی جای می‌دهد می‌باید نگاهی خاص را به کار گرفت. در جمع بندی دو منظر یا دو تحلیل است که می‌توان به ژرفای انقلاب اسلامی و چند و چون و شکل گیری دستاوردهای آن پی برد و آن را در مقایسه با دیگر پدیده های سیاسی اجتماعی عصرحاضر پدیده ای متمایز تلقی نمود. امام خمینی در نگاه عارفانه خویش خداوند را بستر ساز انقلاب ایران خوانده و خود را بیش از یک شهروند ایرانی نمی نگرد که هم صدا با ملت ستم دیده فریاد ازادی خواهی سر داده است بدین سان اراده الهی و تاثیر گذاری امدادهای غیبی بر روند پیروزی انقلاب اسلامی را می‌یابد. وجه تمایز آن از دیگر پدیده های سیاسی تاریخ دانست. «من نمی توانم تصور کنم که بشر بتواند یک ملت سی و چند میلیونی را در مدت کوتاهی این طور هم زبان بکند هم قلب بکند.... این جز اراده الهی نمی شود باشد و من هم از اول این معنا را چون احساس کرده بودم به این نهضت نهضتی که ملت به خواست خدا وحدت پیدا کرده است. رهبر فقید انقلاب اسلامی در جای دیگر هنگام شنیدن شعر ستایش آمیزی درباره خود فروتنانه بر جایگاه ملت در چیرگی برستم شاهی تاکید نمود و تحول روحی آنان را عامل اصلی پیروزی نهضت شمرد. «باید عرض بکنم که من کوچک تر از اینم که این طور مطالب گفته بشود این زاغه نشین ها بودند که در خیابان ها فریاد کردند و جوان دادند... آن چیزی که برای من خیلی امیدوار کننده است این روح و تعاون و روح انسانیت و روح اسلامیت است که در ملت ایران شکوفا شد. در یک نظام سیاسی جمهوری خواهانه نمی توان بدون رفراندوم آزاد از مردم و آرمان های آنان سخن گفت: از این دیدگاه بود که امام خمینی در سخنرانی بهشت زهرا مقبولیت نظام پهلوی و هر نظام بیگانه با مردم سالاری را به چالش کشانید. رهبری در دعوت برای رفراندوم جمهوری اسلامی ضرورت و امکان آزادی ملت ایران در تعیین سرنوشت و حاکمیت سیاسی خود را یادآورد شد. بدین گونه شکی در تکریم تحقق شعارهای بنیادی انقلاب و ملت – ازادی و استقلال بر حای نمی ماند. «من توصیه می‌کنم به همه ملت ایران که در این رفراندوم که سرنوشت کشور ما و ملت ما و مذهب ما را تعیین می‌کند شرکت کنید» تاریخ ملت های استقلال یافته از این حکایت دارد که پیوند تنگاتنگی بین استقلال و آزادی وجود دارد.
ملتی که به حقوق و آزادی های خود دست یافته بی تردید می‌تواند استقلال همه جانبه کشور و نظام سیاسی خود را پاس دارد. زیرا رویکرد به مشارکت در عرصه های علمی و عملی و دفاع از دستاوردهای ملی سبب می‌شود تا هیچ قدرت مهاجمی به نفوذ و باج گیری طمع نبندد و نیز گستاخی رویارویی نداشته باشد. کارنامه سفارت خانه ها و هم چنین تهاجم های نظامی به دست می‌دهد که بیگانگان به سراغ دولت ها و رژیم هایی می‌رفتند و هجوم می‌بردند که پشتوانه مردمی شان را از کف داده بودند. امام خمینی از استقلال به عنوان عاملی یاد می‌کند که به حیات و تاریخ یک ملت ارزش می‌بخشد و او را سربلند می‌کند. همگرایی ملت ایران چه در ایام مبارزه با استبداد و چه در دوران تثبین نظام جمهوری اسلامی – یک ضرورت انکارناپذیر بوده و نباید با سخت گیری ها و تنگ نظری ها آن را کم رنگ یا محو کرد. شکی نیست که حفظ تمامی دستاوردهای انقلاب اسلامی مشروط به تداوم وحدت اقشار جامعه می‌باشد. امام خمینی از دستاورد وحدت به بهترین ثمرات نهضت تعبیر نموده است و همه به ویژه اهل قلم و فکر را دعوت می‌کند که از راه آزادی ملت و استمرار وحدت کوشش کنند. مسئولیت نویسندگان که متمایز از تکلیف دیگر کسان است در واقع به این دلیل می‌باشد که اختلاف های جامعه از مقاله ها آغاز می‌شود و از آن پس ذهن هارا می‌نوردد و صف های پیوسته و هم صدا را می‌پراکند. «ما در این نهضت اخیر، آن چه را که می‌توانیم بگوییم بهترین ثمرات این نهضت است. این وحدتی که حاصل شد بین قشرهای مختلف ... در سرتاسر ایران تمام طبقات با هم هم فکر و هم عقیده و یک صدا جمهوری اسلامی را می‌خواهند. رمز موفقیت همین وحدت اقشار و وحدت کلمه بود. شما نویسندگان الان تکلیف بسیار بزرگی برعهده تان هست پیش تر قلم شما را شکستند. لکن استفاده از قلم در راه آزادی ملت، در راه تعالیم اسلامی بکنید.
ویژگی ها، اهداف و دستاوردهای انقلاب اسلامی
۲۲ بهمن سال ،۱۳۸۷
انقلاب اسلامی سی ساله می شود. انقلابی که به برکت رهبری امام راحل، خون شهدای
گرانقدر و اراده راسخ ملت به پیروزی رسید و چنان برجسته و یگانه شدکه هیچ حرکت
وجنبش انقلابی دیگری توان برابری با آن را نخواهد داشت. زیرا انگیزه ها و اهداف
بسیار متفاوتی داشت. به طور مثال در مقام مقایسه انقلاب اسلامی ایران با دو انقلاب
مشهور غربی (فرانسه و روسیه) می توان گفت: انقلاب کبیر فرانسه، برای آزادی و رفاه
و انقلاب روسیه، برای عدالت و برابری بوده است. اما انقلاب اسلامی ایران، انقلابی
برای خدا و معنویت می باشد. انقلاب ارزش ها است. از این روست که می توان انقلاب
کبیر فرانسه را انقلابی صرفا سیاسی و انقلاب روسیه را انقلابی کاملا اقتصادی
دانست، لیکن انقلاب اسلامی ایران انقلابی است فرهنگی و معنوی.(۱)
ویژگی های انقلاب اسلامی ایران
صاحبنظران سیاسی، ویژگی های متعددی را برای انقلاب اسلامی
ایران ذکر نموده اند که برخی از مهم ترین آنها عبارتند از:
۱) اسلامی بودن
۲) اتکاء به پشتوانه قوی مردمی
۳) عدم وابستگی به قدرت های استکباری شرق و غرب
۴) رهبری همه جانبه امام راحل
۵) سرعت انقلاب به نسبت سایر انقلاب های دیگر ملل
۶) پافشاری بر اهداف و آرمان های تعیین شده و ...
اهداف انقلاب اسلامی ایران
انقلاب اسلامی ایران به جهت تحقق اهدافی مقدس صورت گرفت. اهدافی که، تماما معنوی و ارزشی و منطبق بر ارزش ها و تعالیم شریعت پاک نبوی اسلامی بودند. از جمله:
۱) براندازی حکومت سفاک و جبار پهلوی
۲) ایجاد جمهوری اسلامی ایران
۳) حاکم نمودن ارزش ها و مقررات و احکام دین مبین اسلام
۴) برچیدن مظاهر فساد و تباهی
۵) قطع نمودن دست استعمارگران از ذخایر طبیعی کشور
۶) حمایت و امید دادن به سایر مسلمانان وممالک مظلوم و مستضعف جهان و ...
دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران
شناخت و ارزیابی هر انقلابی، بدون توجه به دستاوردهای آن امکان پذیر نمی باشد و اهمیت این امر وقتی بیشتر رخ می نماید که بدانیم حفظ انقلاب اسلامی ارتباط بسیار مستقیمی با شناخت دستاوردهای آن دارد. لذا مهم ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی را در پنج محور ذیل به بررسی می نشینیم.
۱) سیاسی:
در بعد سیاست داخلی، سرنگونی حکومت دو هزار و پانصد ساله ستمشاهی مهم ترین واقعه محسوب می شود. تشکیل حکومت اسلامی، استقرار نهادهای مدنی کشور با انتخابات مبتنی بر رای مستقیم مردم، از بین بردن سازمان های مخوف و غیرانسانی همچون ساواک، تعیین و تصویب قانون اساسی اسلامی، تاسیس سازمان ها و نهادها و ارگان های انقلابی و مردمی (همچون نیروی مقاومت بسیج، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بنیاد مستضعفان وجانبازان، بنیاد شهید و نظایر اینها) تلاش در جهت وحدت بین شیعه و سنی، مقابله اصولی باتوطئه های عناصر فریب خورده و تجزیه طلب داخلی وحفظ انسجام و تمامیت ارضی کشور در شرایط بحرانی، از مهم ترین دستاوردهای حائز اهمیت محسوب می شوند. امادر بعد سیاست خارجی، مقابله با جنگ تحمیلی ناخواسته، اصلی ترین دستاورد به شمار می آید. افشای چهره واقعی کشورهای به اصطلاح پیشرفته استعماری، سرفرود نیاوردن به هنگام تحریم ها و محدودیت های ناعادلانه اقتصادی، بیدار نمودن سایر ملل اسلامی در جهت مبارزه همه جانبه با رژیم نامشروع صهیونیستی، اتخاذ مواضع اصولی و منطقی به هنگام بحران ها وچالش های پیش رو، صدور پیام انقلاب به سایر ممالک و توجه دادن آنها به نیرو و سرمایه وجودی خود، سایر دستاوردهای مهم انقلاب را در حوزه سیاست خارجی تشکیل می دهند.
۲) دفاعی:
نهادینه کردن اندیشه دفاع مشروع به هنگام تجاوز نیروهای
متجاوز دشمن، طراحی و ساخت ادوات نظامی با بهره گیری از توان فکری متخصصان و
مبتکران داخلی در بحبوحه جنگ تحمیلی، خنثی نمودن توطئه ها و کودتاها و اندیشه های
براندازانه دشمن، حراست از مرزهای کشور به بهترین وجه ممکن، بخشی از با اهمیت ترین
دستاوردهای دفاعی انقلاب را دربرمی گیرند.
۳) اقتصادی:
از میان بردن بنگاه های فاسد اقتصادی مبتنی بر ربا و شرط بندی رژیم ستمشاهی، ضابطه مند نمودن اکتشاف، تولید و صادرات نفت، تلاش برای رهایی از اقتصاد تک محصولی، رشد و توسعه و راه اندازی هر چه بیشتر بنگاه های زودبازده اقتصادی، تلاش در جهت خودکفایی در تولیدات کشاورزی، ساخت سدها و مهار آب های روان و توسعه و راه اندازی نیروگاه های برق آبی، گسترش شبکه مخابرات و گاز حتی به صعب العبور ترین روستاها، تشکیل تعاونی ها وحمایت از آنها به منظور نهادینه کردن فعالیت های اقتصادی جمعی، مهار تورم و افزایش بهره وری، جایگزین نمودن قدرت فکری جوانان به جای صنایع فاقد ارزش و بعضا مونتاژ غربی، از شاخص ترین دستاوردهای اقتصادی انقلاب به حساب می آیند.
۴) علمی:
پاکسازی محیط دانشگاه ها از عناصر وابسته به رژیم ستمشاهی و افکار غربی و الحادی آنان، توسعه کمی و کیفی دانشگاه ها، تلاش درجهت تحقق وحدت حوزه و دانشگاه، توجه به دانش های جدید و بنیادین همچون نانو تکنولوژی و بیوتکنولوژی، رشد ورود بانوان در مراکز علمی و پژوهشی همراه با رعایت شان ومنزلت آنان، ضابطه مند کردن اعزام دانشجو به خارج از کشور، افزایش کسب رتبه های علمی در المپیادهای جهانی، کامل شدن چرخه تولید سوخت هسته ای در مقیاس آزمایشگاهی، بالا رفتن اعتبارات پژوهشی مراکز علمی، تنها بخشی ازدستاوردهای علمی انقلاب را به خود اختصاص می دهند.
۵) فرهنگی:
برچیدن مظاهر فساد اجتماعی و اخلاقی رژیم ستمشاهی، پاکسازی
عرصه های مهم فرهنگی (تلویزیون، رادیو، سینما، تئاتر، موسیقی، کتاب، مجله،
روزنامه) از آلودگی و فساد، احیای منزلت و هویت مساجد به عنوان مکان پالایش روحی و
تهذیب نفس، شناساندن قدر و ارزش واقعی زنان به دور از ناهنجاری های ملحدانه غربی،
اتخاذ مواضع مناسب در برخورد با جریانات ضد فرهنگی در اقصی نقاط عالم (۲) توجه
دادن افکار عمومی به ظرفیت بالای فرهنگ اسلامی ایرانی، گسترش فرهنگ ایثار و شهادت،
احیای نماز جمعه، امر به معروف و نهی از منکر، از جمله دستاوردهای برجسته انقلاب
در حوزه فرهنگ می باشند.
اکنون که در این مجال با قطره ای از اقیانوس بی
کران دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران آشنا شدیم. با فرازی از سخنان گوهر بار
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران که فصل الخطاب ما می باشد، بر اهمیت حفظ انقلاب و
دستاوردهای آن تاکید می نماییم:و امروز بر ملت ایران، خصوصا و بر جمیع مسلمانان،
عموما، واجب است این امانت الهی را، که در ایران به طور رسمی اعلام شده و در مدتی
کوتاه نتایج عظیمی به بار آورده، با تمام توان حفظ نموده و در راه ایجاد مقتضیات
بقای آن و رفع موانع و مشکلات آن کوشش نمایند. (۳(
محمد علی خزاعی
پی نوشت ها:
۱ - نشریه داخلی نگرشی بر تحولات سیاسی، سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی، ش ،۶۵ ص ۲۸.
۲ - همانند موضع اصولی حضرت امام خمینی (ره) در مرتد شمردن سلمان رشدی نویسنده کتاب آیات شیطانی.
۳ - حضرت
امام خمینی (ره) وصیت نامه سیاسی - الهی، تدوین علیرضا اسماعیلی، موسسه چاپ و نشر
عروج، ،۱۳۷۵ ص ۲۳.
روزنامه جوان ( www.javandaily.com
)
آرمان‌هاو دستاوردهای انقلاب اسلامی
|
نهضت اسلامی ایران در دهه پنجاه با هدایت امام‌خمینی(ره) به
عنوان یک رهبر دینی مطلع از ظرفیت‌ها و قابلیت‌های تشکل‌های سیاسی و مذهبی آن
دوره که مردم گردانندگان اصلی آن بودند، سرانجام در 22 بهمن ماه سال 57 پیروز شد. این حرکت بزرگ انقلابی و سیاسی همانند سایر انقلاب‌هایی که در طول تاریخ به وقوع پیوسته با نیت و هدف برهم زدن وضع موجود و نیل به وضع مطلوب به وقوع پیوست. انقلابیون مسلمان ایران با ترسیم فردایی بهتر تمام شرایط سخت و ناملایمات این نهضت را تحمل کردند و ره‌آوردهایی که این انقلاب برای سایر حرکتهای اسلامی معاصر و مردم ایران به دنبال داشت، ثمره و میوه به بارنشسته آن بود. آرمانهای انقلاب اسلامی ایران منظور از آرمان‌ها و اهداف انقلاب شکوهمند اسلامی که در
روند حرکت این نهضت اسلامی به صورت کلی و غیرشفاف که البته پس از پیروزی انقلاب
در کشاکش حوادث و رویدادها و نیز در متن قانون اساسی مصوب سال 1358 به‌طور شفاف
بیان شدند مطرح می‌شد، همان اهداف سلبی و ایجابی انقلابند که مردم به منظور
دستیابی به آنها علیه رژیم پهلوی شوریدند و تا سرنگونی آن از پای ننشستند.
دستاوردهای انقلاب نیز آرمان‌هایی هستند که به دنبال پیروزی این نهضت تحقق
یافتند. پیروزی انقلاب اسلامی در ایران که شالوده حرکت خود را بر مکتب اسلام و مبنای خویش را حرکت تحول‌آفرین حسین‌بن‌علی(ع) قرار داده بود، با وجود رهبری آگاه، فقیه، مجاهد و حضور پرشور مردمی با اراده عزمی راسخ، در شرایطی رخ داد که نظریه‌پردازان انقلاب، نقش دین و مکتب را در وقوع انقلاب‌ها - در آن دوره - منکر شده و یا به حداقل رسانده بودند بنابراین- پیروزی انقلاب – را می‌توان شگرف‌ترین دستاورد انقلاب اسلامی ایران برشمرد. چون انقلاب اسلامی ایران در برهه‌‌ای از تاریخ روی داد که تمامی صاحبنظران سیاسی و نظریه‌پردازان دنیا، نه تنها وقوع آن را پیش‌بینی نمی‌کردند بلکه احتمال آن را هم امری کاملا ناممکن می‌دانستند لذا پیروزی انقلاب اسلامی تمامی قالب‌های فکری نظریه‌پردازان را در مورد انقلاب‌ها، فرو شکست و این دستاوردی بود که تنها انقلاب اسلامی ایران آن را به خود اختصاص داد. دستاوردهای سیاسی بزرگترین دستاورد و آرمان سیاسی انقلاب اسلامی ایران تجدید حیات اسلام در جهان بود که با براندازی نظام سلطنتی و ایجاد حکومتی دینی و مستقل در ایران، مقدمات شکل‌گیری این هدف مهم سیاسی فراهم آمد انقلاب اسلامی ایران اعتماد به نفس را که روزگاری نه چندان دور پشتوانه تمدن بزرگ اسلامی بود و در دوره پهلوی در میان مردم مسلمان ایران مخصوصا قشر تحصیلکرده به فراموشی سپرده شده بود را احیاء و بارور کرد.انتخاب راهکردی تحت عنوان «اسلام» به عنوان مهمترین وکامل‌ترین شیوه مبارزه در بین سایر جنبشهای اسلامی، از جمله رهاوردهای انقلاب اسلامی ایران و آثار تجدید حیات اسلام بود. روی آوردن به مبارزه اسلامی تنها نتیجه تجدید حیات اسلام نبود، بلکه انقلاب اسلامی ایران برداشتی نوین و تازه از اسلام را پیش روی انسان‌های آزاده جهان قرار داده بود و اسلام انقلابی را به قالبی جدیدتر مطرح نمود. براساس معنای جدید، مبارزه و ستیزه‌جویی انقلابی تنها روی آوردن به اسلحه و سلاح‌های جنگی خانمان برانداز نبود، بلکه انقلاب اسلامی مسلمانان جهان را بر آن داشت که با جنبشهای اسلامی و یکپارچه، حکومت ا... را در کره‌زمین به حرکت درآوردند. این هدف بنیادی و اساسی انقلاب اسلامی ایران بیشتر سردمداران سایر کشورهای مسلمان را برآن داشت تا با تلاش در جهت بهبود بخشیدن به وضع اقتصادی مردم کشور خود و همچنین تظاهر به اسلام از قیام‌های مردمی در مملکت خود که متاثر از انقلاب اسلامی ایران است، جلوگیری به عمل آورند. اداره امور کشور با توجه به رای و نظر عمومی مردم و در بیانی دیگر، اداره کشور با توجه به نظر شورا، مبارزه با هرگونه سلطه‌گری و سلطه‌پذیری، ایجاد امنیت داخلی، محو هرگونه استبداد و خودکامگی و طرد کامل استعمار، تقویت همه‌جانبه بنیه دفاعی کشور برای حفظ استقلال و تمامیت ارضی نظام جمهوری اسلامی، ایجاد روابط با سایر دولت‌ها تنها از جنبه مصالحه‌آمیز، حمایت از مبارزه حق‌طلبانه مستضعفان در برابر مستکبران در هر گوشه از جهان با اجتناب کامل از هرگونه نفوذ و دخالت در امور داخلی کشورها و... از دیگر دستاوردهای سیاسی انقلاب اسلامی است. دستاوردهای اجتماعی ایجاد روحیه خود باروری و خوداتکایی به صورتی بارز و
شکوهمند در بین آحاد جامعه، مهمترین دستاورد اجتماعی انقلاب اسلامی ایران در
سطح داخلی جامعه است. اوج این خودباوری و شکوفایی شخصیتی را در سالهای جنگ
تحمیلی شاهد بودیم. تشکل‌های مردمی و نهادهای غیردولتی روز به روز جان و قدرت تازه‌ای به خود گرفته و نقش تصمیم‌سازی برای جریان‌های حاکمیتی پیدا کردند این نوع پویایی که در جوهره اجتماعی پدید آمده، صرفا می‌توانست آرمان‌هایی باشد که در اذهان جامعه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی وجود داشت. تامین حقوق همه‌جانبه افراد و ایجاد امنیت قضایی عادلانه برای عموم و تساوی همه در برابر قانون، توسعه و تحکیم برادری اسلامی و تعاون عمومی بین مردم، تدوین قوانین و مقررات مدنی، جزایی، مالی، اقتصادی، اداری، فرهنگی، نظامی و سیاسی براساس موازین اسلامی از دیگر ره آوردهای اجتماعی انقلاب اسلامی ایران است. دستاوردهای اقتصادی به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی ایران، دولت انقلابی در منطقه‌ای ظهور یافت که زیرسلطه کامل غرب و آمریکا بود، این نهضت اسلامی علاوه بر ترویج افکار ضد امپریالیستی در منطقه، جرقه‌هایی را در ذهن مخالفان سرسخت قدرتهای سلطه‌گر ایجاد کرد که بازتابی شگرف و طولانی از خود برجای گذاشته است. در این بین اگرچه دستاوردهای سیاسی و فرهنگی انقلاب اسلامی بارزتر جلوه‌گری می‌کند اما از نظر اقتصادی، بیشترین لطمه و آسیب را بر پیکره قدرتهای استعماری غرب و آمریکا وارد کرد. مهمترین دستاورد انقلاب اسلامی ایران در زمینه اقتصادی، در مضیقه قرار دادن کشورهای صنعتی در زمینه انرژی و صادرات نفت بود. تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، کشورهای صنعتی که وابستگی جدایی‌ناپذیری به انرژی در جهت رشد اقتصادی خود داشتند، در کشورهای خاورمیانه که منبع سرشاری از نفت و منابع زیرزمینی بودند، رخنه کرده و با زیر سلطه قرار دادن آنها از این منابع غنی انرژی به نفع اقتصاد خود استفاده می‌کردند. بزرگترین خیانت رژیم پهلوی به کشور که تحت عنوان سیاست درآمدزا مطرح شده بود، میزان تولید نفت بود. روزانه شش میلیون بشکه نفت از سرمایه ملی ایران استخراج و به بازارهای کشورهای سلطه‌گر روانه می‌شد اما شکل‌گیری حرکت انقلابی مردم ایران در اوج مبارزه خود توانست، تاثیری بزرگ بر بازارهای نفتی بگذارد. با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، دولت انقلابی، سیاستهای گذشته درباره نفت را بازنگری کرد. در سیاستهای جدید بر کاهش تولید نفت از یک‌سو و افزایش قیمت آن از سوی دیگر تاکید می‌شد. لغو قراردادها که عمدتا با قانون ملی شدن نفت در تعارض بود سیاست دیگر دولت انقلابی بود. در پی این سیاست و با توجه به افزایش تقاضاهای بین‌المللی برای نفت، ایران با خریداران نفت به صورت گزینشی برخورد می‌کرد و در مواردی نیز صادرات خود را قطع و در عمل قانون ملی شدن صنعت نفت را احیاء کرد. اقدامات و عملکرد دولت اسلامی ایران در زمینه تولید و صادرات نفت شوکی بر کشورهای صنعتی مخصوصا آمریکا وارد آورد. در مقابل ،این کشورها هم به مقابله با انقلاب اسلامی و سیاستهای اتخاذ شده از سوی آن برآمدند. ایجاد نیروهای واکنش سریع، تاسیس شورای همکاری خلیج‌فارس و... از جمله عکس‌العمل‌های غرب در مقابل ایران بود و در نهایت نیز با فراهم ساختن مقدمات جنگ عراق ضد ایران، برنامههای خود را کامل کردند که البته نتیجه جنگ تحمیلی و رشادت‌‌های جوانان و مردم ایرن در هشت سال دفاع مقدس، سیاستهای استعمارگران را با ناکامی مواجه و دست آنان را برای همیشه از ثروتهای ملی ایران کوتاه کرد. از دیگر دستاوردهای اقتصادی انقلاب اسلامی ایران می‌توان به حفظ ذخایر زیرزمینی، تلاش در راه پیشرفت صنعتی و تکنولوژی کشور از طریق برنامه‌ریزی اقتصادی، استفاده از علوم و فنون، تربیت افراد ماهر، استقلال اقتصادی و خودکفایی در زمینه علوم و فنون، صنعت و کشاورزی، منع اسراف و تبذیر، تاکید بر افزایش تولیدات کشاورزی، دامی و صنعتی، جلوگیری از سلطه اقتصادی بیگانگان بر اقتصاد کشور، ایجاد عدالت اقتصادی، کم کردن فاصله طبقاتی و...اشاره کرد. دستاوردهای فرهنگی و دینی فرهنگ که از آن به معنای «بینش و منش هویت‌دهنده انسان در حوزه زندگی اجتماعی» تعبیر شده است دامنه‌ای وسیع و گسترده دارد. فرهنگ ملت ایران علیرغم غنا و ریشه‌دار بودن آن در نیم قرن پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در نتیجه وابستگی دولت به بیگانگان و غرب‌زدگی و خودباختگی دولتمردان آسیب‌هایی جدی دید. وضعیتی که اگر خیزش انقلابی و نهضت اسلامی به آن پایان نمی‌داد، فرهنگ ایرانی را با خطر اضمحلال و بی‌هویتی مواجه می کرد. ملت ایران در آغاز قیام خود در سال 57، طبیعی‌ترین بستر
تحولات انقلابی را برای خود برگزید و آن تبعیت از نهضت عاشورایی امام حسین(ع)
بود. پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری یک زعیم دینی و در مقابل سرنوشتی که
حکومت اسلام‌ستیز پهلوی به آن دچار شد نشان از تاثیر مذهب و مولفه‌های دینی در
فرآیند پیروزی نهضت اسلامی ایران در دهه 50 دارد. مهمترین دستاوردهای فرهنگی انقلاب اسلامی را می‌توان در موارد زیر بیان کرد: مبارزه با مظاهر فساد و تباهی، توسعه و تحکیم برادری اسلامی و تعاون عمومی بین مردم، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای عموم در زمینه‌های مادی و معنوی و … اما در این میان به وجود آمدن محیطی مناسب جهت رشد و تعالی کمالات اخلاقی و انسانی را می‌توان مهمترین دستاورد فرهنگی انقلاب اسلامی برشمرد که از طریق تغییر ارزش‌ها در ابعاد مختلف زندگی افراد به وجود آمد. از جمله تبدیل برخی از ارزشهای قبل از انقلاب به ضدارزش و تعدیل برخی از آنها و افزوده شدن ارزشهای جدید در نظر مردم؛ البته زیباترین ره آورد انقلاب اسلامی هم همین موج فرهنگی بوده که ریشه در اعماق باورها و ارزشهای این مردم داشته و شعار و آرمان اصلی آن هم بازگشت به خویشتن است که جنبه عینی این خودباروری را می توان در: - حضور مردمی پرشور با عزمی راسخ در جریان پیروزی انقلاب اسلامی - هشت سال دفاع مقدس و تحمل سخت‌ترین شرایط تحریم اقتصادی ایران - بازسازی کشور بعد از دوران دفاع مقدس - پیشرفتهای علمی و کسب مدارج عالی در زمینه‌های مختلف علمی، آموزشی، فرهنگی و... مشاهده نمود.
راضیه رحیمی |
دستاورد های انقلاب اسلامی ایران
انقلاب اسلامی ایران به دلیل
داشتن ماهیت اسلامی، انقلابی و مردمی، یکی از مهمترین رخدادهای قرن بیستم محسوب می‌شود.
یکی از مهمترین ویژگیهای انقلاب اسلامی، برخورداری از پایگاه و جایگاه اسلامی و
فقدان تقید فکری نسبت به مکاتب مطرح زمان خویش یعنی کاپیتالیسم و سوسیالیسم بود.
انقلاب اسلامی ایران با اتکا به خدا و مکتب حیاتبخش اسلام و بهره‌گیری از رهبری
داهیانه و سیره سیاسی امام امت(ره) به پیروزی رسید و با هویتی مستقل و ضمن اعلام
عدم وابستگی به قدرتهای غربی و شرقی پا به عرصه ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی گذارد.
انقلاب اسلامی ایران توانست دستاوردهای عظیمی در داخل کشور و در عرصه‌های سیاسی،
فرهنگی، اقتصادی و نظامی و نیز در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی به دست آورده، جای
خود را در میان قلبهای ملل محروم و مسلمان جهان باز کند و ام‌القرای جهان اسلامی
را در ایران تثیبت نماید.
*سیاسی
1 ـ فروپاشی رژیم طاغوت و استقرار نظام جمهوری اسلامی: اولین دستاورد انقلاب اسلامی ایران، فروپاشی رژیم ستمشاهی پهلوی و استقرار نظام جمهوری اسلامی به جای آن بود. انقلاب اسلامی توانست با رهبری امام راحل(ره) و حمایتهای مردمی، رژیم مستبد پهلوی را که با زور و از طریق کودتا به روی کارآمده بود ساقط کرده و نظام جمهوری اسلامی را که هم ویژگی اسلامی داشت و هم دموکراتیک بود، در کشور مستقر نماید. این نظام در 12 فروردین 1358 به دستور رهبر کبیر انقلاب اسلامی به رفراندوم گذاشته شد و با رأی قاطع 98.2درصدی مردم به تصویب رسید.
2ـ فروپاشی تز جدایی دین از سیاست: تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، حاکمان و سیاستمداران ـ همگام با نظامهای غربی ـ تز جدایی دین از سیاست را تبلیغ می‌کردند. تز جدایی دین از سیاست از آن رو از سوی نظام سمتشاهی تبلیغ می‌شد که مردم را از دخالت در سرنوشت خود باز داشته و حکام مستبد و حامیان خارجی آنها با آسودگی خاطر به غارت و چپاول منابع و ثروتهای مردم این مرز بوم بپردازند. انقلاب اسلامی ایران با کشیدن خط بطلان بر تز جدایی دین از سیاست، بر اساس تعالیم اسلامی، دخالت مردم در سرنوشتشان و امور سیاسی را لازم دانسته و دیانت و سیاست را بر اساس جمله معروف شهید مدرس ـ که سیاست ما عین دیانت ماست و دیانت ما عین سیاست ما ـ لازم و ملزم یکدیدگر دانست.
3ـ استقلال: یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی، استقلال در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و… بود. تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، حاکمیت کشور چه در داخل و چه خارج از آن به معنای واقعی کلمه به رسمیت شناخته نمی‌شد؛ چرا که برنامه‌ها توسط اربابان خارجی رژیم ستمشاهی طراحی و تدوین شده و برای اجرا دراختیار رژیم قرار می‌گرفت، بدون آنکه رژیم پهلوی خود دخالتی در تشخیص و تبیین آنها بر اساس مصالح و منافع ملی داشته باشد. به عبارت دیگر این حاکمیت بیگانگان بود که در ایران رسمیت داشت، نه حاکمیت ایرانی بر ایران. انقلاب اسلامی با پایان بخشیدن به حاکمیت بیگانگان در امور داخلی کشور، استقلال در تصمیم‌گیری و اجرا را در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و… به ارمغان آورده و دست اجانب و بیگانگان را برای همیشه از دخالت درامور داخلی ایران کوتاه کرد.
4ـ آزادی: در طول حکومتهای گذشته در ایران تا سال 1357 به خصوص در رژیم ستمشاهی پهلوی، آزادی مردم به عنوان یک نعمت خدادادی به رسمیت شناخته نمی‌شد و ملت از آزادی عقیده، بیان، اظهار عقیده و نظر و… محروم بودند. جو خفقان در داخل کشور به هیچ کس اجازه اظهار نظر نمی‌داد و هرگونه عقیده و نظر مخالف به شدت سرکوب می‌شد. انقلاب اسلامی ایران با از میان بردن جو خفقان و سرکوب در کشور، نعمت آزادی را برای کشور به ارمغان آورده و مردم را از این نعمت خدادادی برخوردار نمود.
5ـ مشارکت سیاسی: همان گونه که قبلاً بیان شد، در رژیم ستمشاهی مردم محلی از اعراب نداشتند و نمی‌توانستند در سرنوشت خود دخالت کنند. رژیم سلطنتی با کودتا به روی کار آمده بود و مجالس مقننه شکلی فرمایشی داشت و اثری از مشارکت سیاسی مردم به چشم نمی‌خورد. انقلاب اسلامی ایران با تغییر این وضعیت، مردم را به نسبت به سرنوشتشان حساس کرده و آنها را به مشارکت سیاسی فراخواند. کمتر از دو ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، اصل نظام به همه‌پرسی گذارده شد و به فاصله کمی از آن انتخابات مجلس خبرگان قانون اساسی، ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی برگزار گردید. همه‌پرسی‌هایی که همه نشان از مشارکت سیاسی گسترده مردم داشت.
*فرهنگی
1ـ استقرار ارزشهای دینی و معنوی: رژیم ستمشاهی در راستای اهداف اربابان غربی خود به مبارزه با فرهنگ اسلامی و ارزشهای دینی و معنوی مردم این مرز و بوم پرداخته و سعی داشت فرهنگ منحط غربی را جایگزین فرهنگ اسلامی و ایرانی نماید. رژیم برای تحقق این اهداف ابزارهای مختلفی چون مطبوعات، سینما، تئاتر، موسیقی و... را به خدمت گرفته و آنها را به ابتذال سوق داده بود. انقلاب اسلامی با پیروزی خود به این روند خطرناک پایان داده و فرهنگ اصیل اسلامی ـ ایرانی و ارزشهای والای دینی و معنوی را در جامعه بسط و گسترش داد.
2ـ مبارزه با بی سوادی و افزایش میزان سواد: رژیم پهلوی علیرغم شعارهای فریبنده خود، از رشد میزان سواد و آگاهی عمومی مردم بیمناک بود و آن را در تقابل با منافع خود و اربابان غربی‌اش می‌دید، به همین دلیل میزان سواد و با‌سوادان و نیز آگاهی عمومی مردم در طول دوران حکومت پهلوی در سطح پایینی قرار داشت. پیروزی انقلاب اسلامی موجب شد که دولتمردان مبارزه بابی‌سوادی و نیز افزایش میزان سواد و آگاهی عمومی را در دستور کار خود قرار دهند. تأسیس نهضت سوادآموزی در سالهای اولیه پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز در همین راستا صورت گرفت.
3ـ حاکمیت قانون: در دوران رژیم ستمشاهی پهلوی اگرچه مملکت دارای قانون اساسی و قوانین عادی بود، ولی رژیم مستبد پهلوی اجازه حاکمیت قانون و قانونمندی را در کشور نمی‌داد و قانون در شخص اول مملکت و اطرافیان وی خلاصه می‌شد. پیروزی انقلاب اسلامی با تکیه بر تعالیم اسلام، نوید برقراری حکومتی را در ایران داد که حاکمیت قانون در آن به رسمیت شناخته شده بود. تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی و تصویب قانون اساسی در ماههای اولیه پیروزی انقلاب نیز نشان از همین امر داشت.
4ـ توجه به منزلت واقعی زنان: در دوران گذشته زنان از جایگاه واقعی خود برخوردار نبودند و به زن با دیدی ابزاری نگریسته می‌شد. نگاهی که برگرفته از فرهنگ منحط غربی بود. پیروزی انقلاب اسلامی با تغییر نگرش به زن مسلمان، زنان جامعه را متوجه جایگاه واقعی‌شان نموده و با تکیه بر مکتب والای اسلامی، مقام و منزلت واقعی زنان را به آنان نمایاند.
*اقتصادی
1ـ کاهش وابستگی به نفت و فروش ضابطه‌مند آن: در دوران گذشته اقتصاد کشور وابستگی شدیدی به نفت داشت و درآمد حاصله از فروش بدون ضابطه و ارزان نفت در راستای سیاست کشورهای غربی و در رأس آنها آمریکا، صرف خرید روز افزون تسلیحات نظامی می‌شد تا ایران نقش خود را به عنوان ژاندارم منطقه به خوبی ایفا کند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، سیاست کشور به سوی کاهش وابستگی به نفت و فروش ضابطه مند آن درچارچوب اوپک متمایل گردید.
2ـ اقتصاد بدون نفت: وابستگی شدید به نفت و درآمدهای نفتی در سالهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، اجازه توجه و شکوفایی را به بخشهای کشاورزی، صنعتی و تولیدی نمی‌داد. پیروزی انقلاب اسلامی با تغییر این سیاست، در صدد کاهش وابستگی به نفت برآمده و در این راستا، طرح اقتصاد بدون نفت در دستور کار دولت قرار گرفت.
3ـ کاهش وابستگی به خارج: بر خلاف وابستگی شدید صنایع کشور به کشورهای بیگانه و مستشاران و متخصصان خارجی در دوران رژیم ستمشاهی، پیروزی انقلاب اسلامی این نوید را داد که صنایع داخلی می‌تواند بدون اتکا به کشورهای بیگانه نیز به حیات و پیشرفت خود ادامه دهد.
4ـ خودکفایی: وابستگی اقتصاد و صنایع کشور به دنیای خارج به خصوص کشورهای غربی در رژیم پهلوی به حدی بود که بسیاری از مواد اولیه و محصولات ابتدایی صنعتی نیز از خارج وارد می‌شد و در برخی از واحدهای تولیدی صنعتی داخل تنها به مونتاژ قطعات وارداتی بسنده می‌گردید. انقلاب اسلامی با دگرگون کردن این سیاست غلط، خودکفایی را به عنوان یک اصل مهم اقتصادی و صنعتی در دستور کار دولت قرار داد.
5ـ عدالت اجتماعی: فاصله شدید طبقاتی در دوران گذشته به حدی بود که در حالی که تعداد معدودی که بیشتر وابستگان به رژیم و درباریان بودند در ناز و تنعم بوده و به غارت و چپاول بیت المال می‌پرداختند، تعداد زیادی از مردم در فقر و فلاکت به سر می‌بردند. پیروزی انقلاب اسلامی بر اساس تعالیم عالیه اسلام، عدالت اجتماعی را به عنوان یکی از مهمترین برنامههای خود برای کاهش فاصله طبقاتی میان مردم اعلام کرد و این نوید را داد که مردم می‌توانند در سایه عدالت اجتماعی، زندگی متوسط و شرافتمندانه‌ای را تجربه کنند. تأسیس بنیاد مستضعفان و کمیته امداد امام خمینی(ره) در همین راستا صورت گرفت.
*نظامی
1ـ کاهش خرید تسلیحات نظامی: رژیم شاه در راستای اهداف اربابان غربی خود و در رأس آنها آمریکا برای ایفای نقش ژاندارمی درمنطقه خلیج فارس به خرید روز افزون تسلیحات نظامی از طریق درآمد حاصله از فروش نفت پرداخت. خرید این تسلیحات در سالهای دهه50 به بالاترین میزان خود در طی سالهای حکومت ستمشاهی رسیده بود. با پیروزی انقلاب اسلامی این روند متوقف شده و خرید تسلیحات نظامی فقط در چارچوب معین و در قالب دفاع مشروع صورت پذیرفت.
2ـ خودکفایی و کاهش وابستگی به غرب: وابستگی ایران به کشورهای غربی و آمریکا در زمینه تسلیحات نظامی در رژیم پهلوی به حدی بود که نه تنها ابتدایی‌ترین وسایل نظامی از غرب وارد می‌شد، بلکه مستشاران نظامی فراوانی نیز در ارتش مشغول کار بودند. با پیروزی انقلاب اسلامی روند کاهش وابستگی نظامی به غرب آغاز شده و با اخراج مستشاران نظامی بیگانه، خودکفایی نظامی در دستور کار ارتش و سپاه پاسداران قرار گرفت.
3ـ تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و کمیته انقلاب اسلامی: با پیروزی انقلاب اسلامی، شرارتهای عناصر ضدانقلاب و خودفروخته داخلی و توطئه‌های خارجی باعث شد که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و کمیته انقلاب اسلامی برای حفاظت و پاسداری از مرزهای کشور و ارزشهای اسلامی و انقلابی تأسیس گردد.
*جهان اسلام
1ـ اعاده هویت و بازگشت به خویشتن: پیام انقلاب اسلامی به مسلمانان جهان، اعاده هویت و تشویق به بازگشت به ریشه های اصیل اسلامی بود. نگاهی به جنبشهای اسلامی در جهان و برخورد قهرآمیز با مسلمانان، حاکی از تأثیر اندیشه انقلاب اسلامی بر جهان اسلام است.
2ـ دمیدن روح تازه در کالبد حرکتهای اسلامی: اندیشه و تفکر انقلاب اسلامی که نشأت گرفته از مکتب حیاتبخش اسلام و سیره سیاسی امام(ره) بود، در کالبد حرکتهای اسلامی در جهان اسلام روح تازه‌ای دمید و موج اسلام گرایی در جهان اسلام، معادلات و نظم نوین جهانی را دستخوش تغییر و تحولات شگرفی نمود.
3ـ تأثیر در کشورهای همسایه، غربی و آفریقایی: کشورهای مصر، الجزیره، پاکستان، ترکیه، سودان، فلسطین اشغالی، عراق و فلیپین، تعدادی از سرزمینهای اسلامی است که شدیداً تحت تأثیر انقلاب اسلامی ایران قرار گرفت. برپایی دولت نظامی در الجزایر، تصفیه اسلام‌گرایان و اعمال سخت‌ترین شیوه‌های سرکوب علیه مسلمانان مصری و بوسنی هجوم سربازان آمریکایی به سومالی، تحریم اقتصادی سودان و... نمونه‌هایی از هراس غرب از توسعه اسلام گرایی در کشورهای آفریقایی است.
4ـ تأثیر در کشورهای منطقه خاورمیانه: نگاهی کوتاه به قلب منطقه خاورمیانه نشانگر این واقعیت است که قیام پر خروش مسلمانان فلسطینی، تنها نیروی تهاجمی علی سیاستهای توسعه‌طلبانه و ضد اسلامی رژیم صهیونیستی در فلسطین اشغالی محسوب می‌شود.
5ـ تأثیر در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز: اسلام در کشورهای این حوزه پس از هفتاد سال تضعیف و سرکوب دین و مذهب توسط اتحاد جماهیر شوروی سابق، تجدید حیات یافته و مردم این کشورها ضمن روی آوردن به اسلام، توجه خویش را معطوف انقلاب اسلامی نموده‌اند.
*ملتهای غیر مسلمان
1ـ بازگشت به آرمانهای والای دینی: طی سالهای اخیر بارها از سوی صاحبنظران و مسئولان سیاسی و مذهبی جهان غرب به این نکته تأکید شده است که دور ماندن جامعه از احکام دینی باعث رواج فساد و بی نظمی در جوامع غربی شده و تنها راه نجات از این منجلاب فساد و تباهی، بازگشت به آرمانهای والای دینی است. گسترش این اندیشه را می‌توان یکی از مهمترین تأثیرات انقلاب اسلامی در کشورهای غیر مسلمان دانست.
2ـ موج اسلام‌خواهی: انقلاب اسلامی ایران موج جدید و فراگیری از تفکر اسلامی در جهان غرب به وجود آورد. این موج فراگیر که کانون‌های قدرت و ثروت را در جهان غرب تهدید می‌کند، کشورهای غربی را به مقابله و مبارزه با آن وا داشته است.
3ـ به هم‌زدن نظام دوقطبی و نظم جهانی: پیروزی انقلاب اسلامی ایران با به‌هم ریختن نظام دوقطبی و نظم جهانی، معادلات ابرقدرتها و کشورهای بزرگ غربی را در مناطق مختلف جهان به ویژه منطقه خاورمیانه و خلیج فارس به هم‌زد.
4ـ ظهور تمدن نوین اسلامی: پیروزی انقلاب اسلامی ایران با نوید دادن ظهور تمدن نوین اسلامی در سطح جهان، کشورهای بزرگ غربی و در رأس آنها آمریکا را به تأمل و تکاپو برای مقابله با این تمدن واداشت.
5ـ تحت‌الشعاع قرار دادن جنگ سرد: پیروزی انقلاب اسلامی ایران توانست جنگ سرد میان دو ابرقدرت آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق را که از مدتها پیش آغاز شده بود، تحت الشعاع قرار دهد.
6ـ ظهور سیاست نه شرقی و نه غربی در جهان: پیروزی انقلاب اسلامی ایران سیاست جدیدی را در عرصه بین‌المللی مطرح کرد که عبارت از سیاست نه شرقی و نه غربی بود. این سیاست که برای اولین بار در سطح جهان مطرح می‌شد، نوید استراتژی جدیدی را می‌داد که کشوری بر پایه تعالیم اسلامی و در کنار حفظ استقلال خود، روابط خود با سایر کشورها را بر اساس یک اصل جدید پایه ریزی و اجرا نماید. اصلی که قرار بود برای اولین بار در سطح جهان توسط یک کشور مستقل تجربه شود.
برگرفته از سایت دستاورد های انقلاب اسلامی /// عبدالرضا فاضلی
*منبع : www.shora-gc.ir، دی ١٣٨١
