شرایط امام جماعت

1- شرایط کسی که امام جماعت می شود چیست؟


جواب: باید بالغ، عاقل، شیعه دوازده امامی، عادل، حلال زاده، نماز را بطور صحیح بخواند و اگر مأموم مرد است امام جماعت هم باید مرد باشد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، ج1، م1453)

شرایط امام جماعت

1- شرایط کسی که امام جماعت می شود چیست؟


جواب: باید بالغ، عاقل، شیعه دوازده امامی، عادل، حلال زاده، نماز را بطور صحیح بخواند و اگر مأموم مرد است امام جماعت هم باید مرد باشد. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، ج1، م1453)



2- آیا فقط باید روحانی امام جماعت شود؟

باید گفت :به حکم اوّلیه اسلام هر کسی شرایط مذکور را داشته باشد می تواند امام جماعت شود و اقتدای به او جایز است خواه روحانی باشد، خواه غیر روحانی .

البته به حکم ثانویه، امام (ره ) و برخی از مراجع عظام می فرمایند: آن جایی که روحانی وجود داشته باشد غیر روحانی نمی تواند امام جماعت شود.(2(

1.توضیح المسائل مراجع ، ج 1 ص 819 مسئله 1453 2.امام (ره )، استفتائات ، ج 1 ص 286 سؤال 509



2- منظور از عدالت امام جماعت چیست؟

کسی که مرتکب گناهان کبیره نشود و اصرار به گناهان صغیره نورزد عادل است. عدالت یک ملکه‏ای است در وجود افراد که فرد را از مرتکب شدن به گناهان حفظ می‏کند و مراد رفتار ظاهری افراد است والا از نیت کسی و از خلوت افراد نمی‏توان با خبر شد. در مورد گناهان کبیره به کتاب گناهان کبیره مرحوم آیت الله دستغیب رجوع کنید.

3- عدالت در امام جماعت

فقهای گرانقدر، از جمله ‏حضرت امام خمینی (قدس سره) می‏فرمایند:

عدالت، یک حالت درونی است که انسان را از ارتکاب گناهان ‏کبیره، و تکرار و اصرار نسبت ‏به گناهان صغیره باز دارد(1) پاکی، تقوا، دوری از گناه، از نشانه‏های عدالت است.

1- تحریر الوسیله، ج ۱، بحث امام جماعت.

4- آیا عدالت در امام جماعت عدالت ظاهری است یا عدالت واقعی

عدالتی که برای امام جماعت شرط است، این است که در ظاهر خلافی انجام ندهد ولکن اگر مأموم علم دارد که در خفا گناه کبیره انجام می‏دهد یا اصرار بر صغیره دارد، نمی‏تواند به او اقتدا نماید.

7- اگر امام جماعت را عادل ندانیم آیا می توانیم نماز خود را بطور فرادا بخوانیم؟

جواب: در صورتی که امام جماعت را عادل نمی دانید، نمی توانید اقتدا کنید و باید نماز را فرادا بخوانید.

امّا فرادا خواندن نماز در جائی که جماعت برقرار است اگر موجب تفسیق عملی امام جماعت شود حرام است و به نظر برخی از فقها نماز هم باطل می شود، می توانید نماز فرادای خود را قبل یا بعد از نماز جماعت بخوانید. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره)، ج1، س529 و474 و475)

 در استفتائات مقام معظم رهبری حفظه الله چنین آمده است:

س 555: بعضى از اشخاص هنگام برپائى نماز جماعت، اقدام به خواندن نماز فرادى مى‏کنند، این کار چه حکمى دارد؟

این عمل اگر تضعیف نماز جماعت و اهانت و بى احترامى به امام جماعتى که مردم اعتماد به عدالت او دارند، محسوب شود، جایز نیست.



7- خواندن نماز با نیت فرادا اما همراه با جماعت چه حکمی دارد؟

ماموم می‏تواند در صف جماعت بایستد و به امام جماعت اقتدا نکند و نمازش را به صورت فرادی و تنهایی بخواند، البته در صورتی که توهین به نماز جماعت نشود.



9-در نماز جماعت اگر قصد اقتدا کردن به امام جماعت را بنا به دلایل قابل قبولی نداشته باشیم، ولی بخواهیم در نماز شرکت کنیم، چه تکلیفی داریم؟

اگر بنابر دلایلی که دارید امام جماعت را عادل ندانید و نخواهید به او اقتدا کنید، می‏توانید به ایشان اقتدا نکنید. اما اگر در عین حالی که او را عادل نمی‏دانید، بخواهید برای نماز جماعت به او اقتدا کنید، نماز صحیح نیست و باید آن را اعاده کنید.(1)

1- استفتاآت امام خمینی، ج 1، ص 292، س 529.



8: آیا می شود در هر مسجدی و به هر امام جماعتی (البته نمی شناسیم) اقتدا کرده و نماز جماعت بخوانیم؟

جواب: البته نماز خواندن در هر مسجدی جایز است ولی در اقتدا به امام جماعت باید شرایط امام جماعت احراز شود که از آن جمله عدالت می باشد، البته اگر مؤمنین قابل اعتماد شما به شخصی بعنوان امام جماعت اقتدا کردند و از اقتدای آنها عدالت امام برای شما محرز شد می توانید اقتدا کنید. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره)، ج1، س522)



10- چرا زن نمی تواند امام جماعت شود ؟

بعضى از مراجع تقلید به طور کلى امام جماعت شدن زن را بنابر احتیاط واجب، جایز نمى‏دانند(1)
اکثر مراجع تقلید امامت زن را براى زنان دیگر جایز مى‏دانند.(2)

در صورت برپایى نماز جماعت توسط خانم، باید هر یک از افراد به فتواى مرجع تقلید خود عمل کند، یعنى اگر مرجع تقلید یک خانم، اجازه داده، مى‏تواند پشت سر امام جماعت زن نماز بخواند. شرایط امامت جماعت به طور کلى این است که باید بالغ و عاقل و شیعه دوازده امامى و عادل وحلال‏زاده باشد و نماز را به طور صحیح بخواند. بنابراین زن می تواند امام جماعت زنان شود ولی نمی تواند برای مردان امامت کند علت و فلسفه آن برای ما مشخص نیست ولی می توان حدس زد که اگر زن امام شود به طور طبیعی اندام زنانه در جلوی مردان و شنیدن صدای زنان تحریک کننده است و نماز را که ذکر و یاد خداوند و خلوت نمودن با او و مبارزه با وسوسه شیطان است، از حقیقت خود منحرف می کند و این با روح عبادت و پرستش الهی سازگار نیست .

در عین حال در دستورات اصلی تا حد امکان از اختلاط زنان و مردان نهی شده است، مگر مواردی که ضرورت و نیاز باشد و این مسئله با اختلاط زن و مرد و پیش نماز بودن زنان سازگار نیست.
 1- توضیح‏المسائل مراجع، ج‏1، ص 819، مسئله 1453. 2- همان