اقسام شبه جمله (صوت)

برای بیان حالات روحی و درونی چون شادی، تعجب، درد، افسوس و مانند آن ها از کلماتی همچون به، وه، آه، آوخ و جزء آن ها استفاده می شود که به آن شبه جمله یا صوت می گویند.


اقسام شبه جمله:

شبه جمله امید و آرزو و دعا:  کاش، ای کاش،  الهی، ان شاء الله

شبه جمله تحسین و تشویق:   خوب، آفرین، مرحبا، به به، بارک الله

شبه جمله درد و تاسف: آه، واویلا، وای، دریغ، فریاد

شبه جمله تعجب: به، وه، اوه، عجب، شگفتا

شبه جمله تنبیه و تحذیر: امان، مبادا، زنهار

شبه جمله امر، یا الله، بسم الله، خاموش، خفه

شبه جمله احترام و قبول:  چشم، قربان، ای بچشم  

شبه جمله جواب و تصدیق:  بله، آری، البته، ای، ای والله

 

کاربرد شبه جمله:

1- جانشین جمله است و همراه حرف اضافه به کار می رود و متمم می گیرد:

   مرحبا به این فکر و ادراک

 

2- جانشین جمله پایه است و همراه حرف ربط می آید و جمله پیرو می گیرد:

   افسوس که افسانه سرایان همه خفتند!

   ای کاش که هر روز شما را می دیدم!

 

3- بی همراهی حرف اضافه و حرف ربط به کار می رود و حکم جمله مستقل دارد:

   بارک الله! به شما تبریک می گویم.

   آفرین! خوب نوشته ای

 

4- بی همراهی حرف اضافه و حرف ربط به کار می رود و نقش قیدی پیدا می کند:

 علم و آزادگی و حُسن و جوانی و هنر عجبا هیچ نیرزد که بی سیم و زرم!

 

5- بی همراهی حرف اضافه و حرف ربط در جایگاه مسند:

 خوشا شیراز و وضع بی مثالش  خداوندا، نگه دار از زوالش.

   

مطالب مرتبط:

دستور زبان فارسی(قید)

دستور زبان فارسی(ضمیر)

دستور زبان فارسی(صفت)

دستور زبان فارسی(کاربرد اسم)

دستور زبان فارسی(اسم و کاربرد اسم)

دستور زبان فارسی(انواع فعل - وجه فعل)